FİİLİN ANLAM ÖZELLİKLERİ |
|
İş (Kılış) Fiilleri |
Durum Fiilleri |
Bu fiiller iş, hareket anlatırlar. Bu fiillere "neyi?, kimi?" soruları sorulduğunda cevabı alınır. *Bir fiil "onu" ile okunuyorsa o fiil iş (kılış) fiilidir. |
Bir fiilin içinde bulunduğu durumu anlatan fiillerdir. Bu fiillere "neyi?, kimi?" soruları sorulduğunda cevabı alınamaz. *Bir fiil "onu" ile okunmuyorsa o fiil durum fiilidir. |
kır- (Neyi kırdı? / Onu kırdı.) | git- (Onu gitti. OLMAZ) |
bil- (Neyi bildi? / Onu bildi.) | bak- (Onu baktı. OLMAZ) |
gör- (Kimi gördü? / Onu gördü.) | yat- (Onu yattı. OLMAZ) |
Elindeki silgiyi attı. (Neyi attı? / Onu attı.) | Anlatılan fıkraya güldük. (Onu güldü. OLMAZ) |
Oluş Fiilleri |
|
Herhangi bir varlıkta insanın kendi iradesi dışında olan değişikliği anlatan fiillerdeir. | |
büyü- (Bu fiil bizim irademiz dışında gerçekleşir.) | |
acık- (Bu fiil bizim irademiz dışında gerçekleşir.) | |
küflen- (Bu fiil bizim irademiz dışında gerçekleşir.) | |
Bu sene meyveler erken kızardı. ("kızar-" fiili bizim irademiz dışında gerçekleşir.) | |
astagos |
No |
Cümleler |
İş |
Durum |
Oluş |
Göster |
1 |
Elimden düşen bardak kırıldı. | ||||
2 |
Yağmur yağınca camı hemen kapadı. | ||||
3 |
Zil çalınca sınıftan çıktık. | ||||
4 |
Evimizdeki köpek iyice yaşlandı. | ||||
5 |
Topu havaya fırlattı. | ||||
6 |
Masada unuttuğumuz ekmek baytlamış. | ||||
7 |
Annemle evin bütün cammarını sildik. | ||||
8 |
Sınavdan düşük not alan arkadaşım ağladı. | ||||
9 |
Tiyatro başlayınca herkes susutu. | ||||
10 |
Yeni aldığımız kıyafetleri yıkadık. | ||||
11 |
Bahçenin demir kapısı paslanmış. | ||||
12 |
Yarın kitap fuarına gideceğiz. | ||||
13 |
Seni bahçede topoynarken gördüm. | ||||
14 |
Seni birden karşımda görünce korktum. | ||||
15 |
Bugün çok güzel bir şiir yazdım. | ||||
16 |
Uykumu almak için akşamları erken yatarım. | ||||
17 |
Kırmızı ışık yanınca durdum. | ||||
18 |
Her gün mutlaka kitap okuyorum. | ||||
19 |
Kaybettiğim defterimi kolduğun altında buldum. | ||||
20 |
Erken yattığım için sabahları da erken kalkarım. | ||||
1 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde durum fiili kullanılmıştır? A) Yarışma için hikaye yazdım. B) Anlattıklarına hepimiz güldük. C) Top oynarken ayağımı kırdım. D) Bahçedeki meyvelerin olduğunu gördüm. |
B |
|||
2 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iş fiili kullanılmıştır? A) İkram ettikleri yoğurt ekşimişti. B) Akşam yemeğine ailece otururuz. C) Öğretmenin sorduğu soruyu doğru bildim. D) Uykum gelince erkenden uyudum. |
C |
|||
3 |
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde oluş fiili kullanılmıştır? A) Balkonumuzdan her yer görülüyor. B) Sökülen gömleğimin düğmesini diktim. C) Sonbahar gelince yapraklar sarardı. D) Evimizin duvarını boyadık. |
C |
|||
4 |
Aşağıdaki fiillerin hangisi "iş" bildiriyor? A) bak- B) sor- C) yüz- D) otur- |
B |
|||
5 |
Aşağıdaki fiillerin hangisi "durum" bildiriyor? A) sil- B) ver- C) gel- D) tut- |
C |